
Muziek bij onze film
Muziekkeuze is zeer persoonlijk omdat ’mijn" gevoelens bij het beluisteren van muziek verschillend zijn van de "jouwe". Het beluisteren van muziek kan beelden of kleuren oproepen in onze geest (synesthesie genoemd), maar deze kleuren of beelden kunnen voor elk verschillend zijn. De beelden of kleuren zijn persoonlijke voorkeuren en gebaseerd op vroegere herinneringen.
Bepaal eerst de prioriteit: ondersteunt de muziek mijn film, of ondersteunen mijn beelden de sfeer opgeroepen door de muziek?
Basisprincipe is dat beeld en geluid als een ‘eenheid*moeten worden aangevoeld, de ritmiek van beelden en muziek moet gelijk zijn om het geheel een 'comfortabel' gevoel te geven. Wanneer beeld en geluid niet als “eenheid” worden aangevoeld , komt de film onrustig en stressig over. Soede muziek valt niet op, opvallende muziek is storend. Je moet bij de muziekkeuze ook rekening houden met wat je wil teweegbrengen bij het publiek: moet mijn publiek zich rustig voelen, moet ik mijn publiek 'scherp' houden, moet ik shockeren? Muziek kan volgens de compositie en de gebruikte instrumenten ’mineur" of "majeur”. Dit moet passen met het gevoel dat je wilt oproepen bij het publiek.
Muziek bestaat uit sfeer en tempo. Tempo van muziek en montage moeten gelijklopend zijn: dit betekent dat de montage moet aangepast worden aan het tempo van de gekozen muziek. Muziek bestaat uit maten, elke maat heeft 3 of 4 tellen (dit bepaalt het rythme, uitgedrukt in beats per seconde). Het veranderen van beeld moet samenvallen met het begin van een nieuwe maat. Dit vraagt natuurlijk dat je beeldenreeks verlengd of verkort wordt om samen te vallen met de muziek. "Stilte" (geen muziek) geeft een zeer dramatisch effect aan je film.
De menselijke stem ligt meestal in het frequentiegebied van 500-2000Hz. Vermijd muziek met deze frequentie, omdat muziek dan de gesproken stem stoort. Muziek met gemiddelde tot hoge frequentie straalt "geluk, gemak" uit, lage tot gemiddelde frequenties stralen "kracht en macht" uit.
Bij het editeren van je muziek (zoals fade-in /fade-out, volume...), gebruik altijd speakers, geen koptelefoon.
Passende muziek is vaak een meerwaarde van je video. En er is veel verschillende muziek te krijgen. Heel veel! Ik geef je mijn richtlijnen, om je keuze wat te vereenvoudigen.
Wanneer ik een keuze moet maken voor muziek onder mijn video’s, zijn er punten waar ik op let.
- Muziek bepaalt de snelheid van je montage.
Bedenk goed wat muziek met je montage doet, zoek dus niet alleen op sfeer, maar ook op tempo. Een actieve en snelle montage, vraagt een passende, snelle song. Maar als je mooie, trage shots gebruikt, kun je hier ook mooie, rustige muziek op uitkiezen.
- Wat is de emotie die je mee wil geven aan de muziek?
Muziek versterkt juist de emotie. Je kunt hem extra treurig of juist heel vrolijk maken. Ook kun je onder vrolijke shots, een treurig muziekje plaatsen, dit geeft weer een mooie contradictie. Denk hier over na!
- Waarvoor wil je de video gebruiken?
Wil je hem alleen aan je moeder laten zien of aan de hele wereld? Want je mag niet zomaar alle muziek gebruiken. Om muziek zitten rechten.

De kans is aanwezig dat het geluid van je video wordt weggehaald of je video helemaal wordt verwijderd als je het op Youtube zet. Je kunt rechtenvrije muziek kopen (bijvoorbeeld bij Audio Network) of je kunt muziek gebruiken met een Creative Commons Licence.
- Werk je voor een opdrachtgever?
Dan kan je muziekkeuze soms knap lastig zijn. Wat jij mooi vind, vind hij misschien vreselijk. Of hij wil een bepaalde hit gebruiken, die totaal niet past bij de montage van je video. Vaak vraag ik mijn opdrachtgevers me wel richtlijnen te geven van hun smaak, maar bepaal zelf of ik dit vind passen bij de montage. Uiteindelijk kom je er samen wel uit.
- Is muziek nodig?
Soms is het heel mooi om de stilte te laten horen. Of alleen het geluid van je opname. Zoek hierin de balans, muziek is niet altijd het antwoord op je montage!
Succes met het zoeken van de juiste muziek. En geniet van het proces, het is nooit een straf om veel muziek te beluisteren.
- Zet alleen muziek onder de beelden die wat ondersteuning kunnen gebruiken.
- Combineer zo min mogelijk Life geluid, voice-over, effecten en muziek. Zorg dat het ene geluid het andere niet stoort.
- Laat muziek nooit overheersen, maar druk het life geluid een stuk terug als er muziek te horen is. En maak 'een zak' in de muziek als er een voice-over te horen is. De voice-over moet altijd verstaanbaar zijn.
- Zorg voor vloeiende geluidsovergangen. Monteer muziek niet 'hard' achter life geluid, maar maak een fade-out (langzaam uitvloeien) in het life geluid.
- De muziek moet 'passen' bij de beelden. Zet geen doedelzakmuziek onder een vakantiefilm die opgenomen is in Spanje. Maar zoek (of koop ter plaatse) muziek van de streek.
- Pas de muziek aan, aan de 'soort' film. Een film over kastelen kan heel goed ondersteund worden door klassieke muziek. Maar een 'strandfilm' vraagt wat lichtere muziek.
- Gebruik geen muziek met gezongen tekst. Behalve als die tekst precies de beelden volgt. Dan kan het wel.
- Meestal is muziek wat gemaakt wordt door een kleine bezetting beter bruikbaar, dan een groot theatraal orkest.
- Probeer eens een film te maken, helemaal zonder gebruik van ingeblikte muziek. Of gebruik alleen de muziek die je (bijvoorbeeld) tijdens je vakantie heb opgenomen met de camera. Weet je trouwens dat de moderne videocamera's uitstekende (audio) recorders zijn. Zo kunt je met de lensdop op de camera ook prachtig stereogeluid opnemen.
|